كابل كنترل يك كابل چند رشته اي است كه هر كدام از اين رشته ها وظيفه ي انتقال سيگنال هاي كنترلي ، حفاظتي يا اندازه گيري در مدار هاي كنترل را در مدارات كنترل بر عهده دارند .نحوه قرار گرفتن اين رشته ها نيز به صورت لايه لايه و با مركزيت مشترك به دور است. اين كابل با نام كابل فرمان شناخته مي شود و داراي فشار ضغيف و ولتاژ پايين است . علت اصلي پايين بودن ولتاژ آن اين است كه براي بالا بودن دقت عملكرد بايد اختلاف ورودي و خروجي به كمترين حالت ممكن برسد.
كابل كنترل بر خلاف تصور عمومي با كابل ابزار دقيق تفاوت هايي دارد . كابل ابزار دقيق مختص انتقال سيگنال هايي با فركانس بالا است و حساسيت بيشتري نسبت به كابل كنترل دارد .
يكي از موراد قابل توجه در استفاده از كابل كنترل محدوديت دمايي آن است در محيط هايي كه دماي بالايي دارند بايد با احتياط و دقت از آن استفاده شود .
كابل كنترل براساس ويژگي هاي ساختاري منحصربه فرد خود مي تواند براي استفاده در فشار هاي مكانيكي زياد، متوسط و كم مناسب باشد . همچنين اين كابل ها مي توانند درجات متفاوتي از محافظت را در برابر تداخل الكتريكي و مقاومت در برابر مواد سوزاننده ارائه دهند. البته بايد به اين مورد هم توجه داشته باشيم كه اتصال كابل كنترل به برق مشكلي ايجاد نمي كند.
كابل هاي كنترل انواع مختلفي دارند از جمله كابل هاي كنترل ساده، شيلد دار، مفتولي، نيمه افشان، آرموردار،نسوز و تخت .
كابل فرمان از دو بخش اصلي هادي و عايق تشكيل شده است كه براي هادي كابل از مس آنيل و براي روكش آن از PVC و يا XLPE استفاده مي شود.
براي اينكه اطلاعاتي كه در كابل جاري است از اختلالات مكانيكي و الكتريكي در امان باشد يك لايه پوشش شيلد از جنس آلومينيوم و يا مس روي كابل قرار مي گيرد.
كابل فرمان شيلد دار نيز به دليل داشتن محافظ در خود تضمين كننده انتقال درست اطلاعات و سيگنال ها در اين كابل است .
توجه به اين نكته نيز حائز اهميت است كه اگر در ساختار كابل كنترل به حفاظت فيزيكي و يا مكانيكي از كابل نياز شود از كابل زره دار استفاده مي شود علت آن نيز دارابودن حفاظ فولادي است .
كاربرد كابل كنترل
كابل فرمان در تمام كاربردهايي كه نياز به انتقال فرامين كنترلي باشد مورد استفاده قرار مي گيرد. از ميان كاربردهاي گسترده اين كابل در ذيل به چند مورد آن اشاره گرديده است:
كابل فرمان آسانسور (تراول كابل)
رباتيك
خطوط مونتاژ
دستگاه نساجي
دستگاه هاي چاپ
تابلوهاي كنترل صنعتي
دستگاه CNC
پست هاي فشار قوي و نيروگاه ها
سيستم هاي تله متري
كابل فرمان جرثقيل و بالابر
راهنماي انتخاب و خريد كابل كنترل
كابل فرمان به سبب حساسيت سيگنال هاي كنترلي انتقالي، نيازمند حفاظت هايي هم چون شيلد و آرمور مي باشد. كه بر حسب نوع و محل استفاده بايد كابل فرمان مناسب انتخاب گردد. در ادامه به موارد مهمي كه در هنگام خريد كابل فرمان بايد مورد توجه قرار گيرد اشاره مي گردد.
عايق XLPE مقاومت حرارتي بالاتري نسبت به PVC دارد، پس چنانچه از كابل فرمان در مكان هاي در معرض تنش هاي حرارتي استفاده مي شود، استفاده از كابل با عايق XLPE انتخاب مناسبي خواهد بود، هم چنين اين نوع كابل از تلفات دي الكتريك كمتري برخوردار است.
در مكان هايي كه نياز به مراقبت از كابل در برابر ميدان هاي الكترومغناطيسي وجود دارد، استفاده از كابل فرمان شيلددار، و در صورت نياز به محافظت از كابل در برابر نيروهاي مكانيكي استفاده از نوع آرموردار كابل فرمان توصيه مي گردد و همچنين در مكان هايي كه هم محافظت الكتريكي و هم مكانيكي مورد نياز است كابل كنترل شيلد و آرموردار مورد استفاده قرار مي گيرد .
همان طور كه در بررسي ساختار كابل كنترل مشاهده گرديد، بر اساس سايز كابل، جنس عايق، روكش، شيلد و زره داراي تنوع زيادي مي باشد و به تبع آن تفاوت قيمتي ميان انواع مختلف كابل فرمان دور از انتظار نيست. از طريق مشاوره تخصصي ارائه شده توسط كارشناسان شركت فامكو، در كنار معرفي مناسب ترين كابل كنترل، متناسب با كاربرد مورد نياز امكان دريافت قيمت انواع كابل هاي فرمان وجود دارد.
قيمت كابل كنترل
براي انتخاب و خريد كابل ابزار دقيق بايد به نكاتي كه در ادامه خدمتان عرض مي كنم توجه داشته باشيد. اول اينكه وزن و جرم و يا سنگيني و سبكي كابل ابزار دقيق اصلا معيار خوبي براي تشخيص كابل اصلي از كابل فرعي نيست. دوم آنكه قيمت كابل ابزار دقيق هم نمي تواند معيار خوبي براي انتخاب و تشخيص كابل اصل باشد چراكه برخي فروشندگان هستند كه قيمت كابل بي كيفيت و تقلبي را به قيمت كابل اصلي معرفي مي كنند و هيچ ضمانتي هم براي اين موضوع ندارند. جالب است بدانيد اسناد تاريخي و معتبري و جود دارد كه بيان مي كند صنعت كابل در اواخر صده 200 و اوايل دهه 80 شمسي وارد ايران شد. نام اولين كارخانه توليدي سيم و كابل كشور كارخانه برق امين الضرب نام داشت به اين جهت كه سيم روكش دار براي اولين بار توسط فردي به نام امين الضرب خريداري و مورد استفاده قرار گرفته است. در اوايل تاسيس اين شركت، برق ايران تازه شروع راه اندازي كرده بود به همين جهت از محصولات اين شركت براي برق كشي كشور استفاده كرد. اما براي كابل كشي كل كشور نياز بود تا از سيم و كابل هاي مجهز تري استفاده شود از همين رو اين كارخانه مجبور به توسعه بيش از پيش محصولات خود كند بنابراين واردات كابل ابزار دقيق افزايش چشمگيري پيداكرده بود. چيزي نگذشت كه انبار هاي ايراني پر از كابل هاي متنوع ايراني شده بود تا اينكه تحول عظيمي در احداث كارخانه سيم و كابل رخ داد و اشخاص مختلف بارند هاي متفاوت موفق به توليد سيم و كابل ايراني با بهترين كيفيت و با تنوع بالاشدند.